31 Temmuz Düzenlemesi Genişleyecek

İlk hedef, 31 Temmuz 2023 düzenlemesinin kapsamını genişletmektir. Kovid-19 döneminde getirilen düzenleme ile, cezasının bitimine 5 yıl veya daha az kalan hükümlüler denetimli serbestliğe geçiş yapmış, açık cezaevine ayrılmasına 3 yıl veya daha az kalanlar ise erken tahliye edilmiştir. Ancak bu düzenlemenin terör ve devlete karşı suçlar kapsam dışında bırakılması, birçok eleştirinin odağı olmuştur. Yeni düzenleme ile bu tarihten önce suç işleyip cezası sonradan kesinleşenlerin de aynı haktan yararlanması planlanmaktadır.

Tüm Suçlarda Eşit İnfaz Oranı

Infaz sisteminde tüm suç tiplerine eşit infaz oranı uygulanması gündeme gelmiştir. Dünya genelinde yaygın olan "yarı infaz" modelinin öne çıkmasıyla birlikte, bazı ağır suçlarda bu oranın ¾'e çıkarılması da değerlendirilmektedir.Yeni düzenleme ile birlikte iyi hâl kriterlerinin yeniden tanımlanması, denetimli serbestliğin sadeleştirilmesi ve topluma kazandırılabilecek hükümlülerin tahliyesinin kolaylaştırılması da hedeflenmektedir.

Neden Yeni İnfaz Yasası?

Mevcut infaz yasası, yıllar içinde yapılan değişiklikler nedeniyle karmaşık bir hâl almış durumda. Aynı suç tarihine sahip davalarda farklı infaz rejimlerinin uygulanması, eşitlik ilkesini zedeliyor. Bu bağlamda, yeni yasa ile sade, öngörülebilir ve adaletli bir sistem oluşturulması amaçlanmaktadır.

Dünyadan Örnekler

Farklı ülkelerde uygulanan başarılı infaz sistemleri incelendiğinde, dikkat çeken birçok model bulunmaktadır:

• Norveç – Halden ve Bastøy Modeli: Eğitim ve meslek edindirme odaklı düşük güvenlikli cezaevleri ile tekrar suç oranı yüzde 20’nin altına düşmüştür.
• Hollanda – Toplum Temelli İnfaz: Elektronik kelepçe, toplum hizmeti ve psikososyal destekle cezaevi nüfusu yüzde 40 azalmıştır.
• Almanya – Aşamalı İnfaz: Cezanın bir kısmı kapalı cezaevinde, kalan kısmı ise açık cezaevi veya yarı özgürlükle infaz edilmektedir.
• Kanada – Restoratif Adalet: Mağdur-fail arabuluculuğu ve zararın telafisi esaslı programlar uygulanmaktadır.
• Belçika – Kısa Süreli Ceza Reformu: Üç aydan kısa hapis cezaları toplum hizmetine çevrilirken; uzun süreli cezaların ise üçte biri cezaevinde infaz edilmektedir.
• İngiltere, Finlandiya, İtalya ve Polonya – Yarı İnfaz Modeli: Hapis cezalarının yarısı ceza infaz kurumlarında, kalan yarısı ise toplum içinde gözetim altında infaz edilmektedir.

Bu örnekler, infaz sistemleri ve ceza adaleti konusundaki yenilikçi yaklaşımları göstermekte ve Türkiye'deki düzenlemeler için de ilham kaynağı olmaktadır.